Plantengeslacht Lavandula

Lavandula, beter bekend als lavendel, is een geslacht binnen de familie Lamiaceae. Deze aromatische, wintergroene halfheesters worden gewaardeerd om hun geurige bloemen, grijsgroene bladeren en veelzijdigheid in tuinen. Lavandula is inheems in het Middellandse Zeegebied en delen van Noord-Afrika en Azië, waar de planten groeien in droge, goed doorlatende bodems.

Natuurlijke leefomgeving van Lavandula 
Lavendel groeit van nature op zonnige, rotsachtige hellingen en in droge graslanden, vaak in kalkrijke, goed doorlatende bodems. De planten zijn uitstekend bestand tegen droogte en hitte en geven de voorkeur aan een gematigd tot warm klimaat met veel zonlicht.

Standplaatsomstandigheden van Lavandula
Lavandula groeit het beste in volle zon en op goed doorlatende, droge tot matig vochtige bodems. Zware kleigronden moeten worden verbeterd met zand of grind om waterafvoer te bevorderen. De meeste lavendelsoorten zijn winterhard in klimaatzones 5 tot 9, hoewel de winterhardheid per soort verschilt. Sommige soorten, zoals Lavandula angustifolia, verdragen kou beter dan de mediterrane Lavandula stoechas, die gevoeliger is voor vorst en vaak als eenjarige wordt behandeld in koudere klimaten.

Kenmerken van Lavandula en verschillen tussen de soorten
Lavendelsoorten verschillen in winterhardheid, bladkleur, bloeiperiode en bloemvorm. De bekende Lavandula angustifolia (echte lavendel) heeft smalle, grijsgroene bladeren en compacte aren met paarse bloemen. Deze soort is de meest winterharde en wordt veel gebruikt voor geurige oliën en thee. De bloemen bloeien in de vroege zomer en trekken bestuivers zoals bijen en vlinders aan.

De Lavandula stoechas (kuiflavendel of Franse lavendel) is direct te herkennen aan de opvallende, vlinderachtige schutbladen bovenop de bloemen. Deze soort heeft bredere, grijsgroene bladeren en een langere bloeiperiode die kan doorlopen tot de herfst, mits regelmatig gesnoeid. Hij is minder winterhard en heeft bescherming nodig tegen vorst.

Een andere populaire soort, Lavandula x intermedia (lavandin), is een hybride tussen L. angustifolia en L. latifolia. Lavandinplanten zijn groter en hebben langere bloemaren met een intensere geur dan echte lavendel. Ze bloeien later in het seizoen en worden vooral geteeld voor de commerciële productie van etherische oliën.

Toepassingen van Lavandula in de tuin
Lavendel is een veelzijdige plant die perfect is voor borders, rotstuinen en haagbeplanting. De planten combineren prachtig met mediterrane soorten zoals rozemarijn, salie en tijm. Lavendel wordt niet alleen gewaardeerd om zijn sierwaarde, maar ook om zijn geurige bladeren en bloemen, die kunnen worden gebruikt in thee, kruidenmengsels en geurzakjes. De bloemen trekken nuttige insecten aan en werken tegelijkertijd afwerend tegen muggen en motten.

Tuintip: Snoei lavendel direct na de bloei of in het vroege voorjaar om de plant compact en gezond te houden. Vermijd snoei tot in het oude hout, omdat dit hergroei kan belemmeren. Plant lavendel in een verhoogd bed of op een heuveltje in natte gebieden om wortelrot te voorkomen. Met zijn geurige bloemen en droogtetolerante eigenschappen is lavendel een onmisbare plant voor zonnige, mediterrane en onderhoudsvriendelijke tuinen.